اندیشمندان دزفول – قسمت دوم: سید محمد کاشف دزفولی
شیخ مرتضی انصاری پس از اتمام تحصیلات مقدماتی خود در دزفول، تصمیم گرفت برای ادامه تحصیل به عتبات عالیات برود. شیخ مرتضی تصمیم گرفت قبل از سفر به عتبات، به دیدار کاشف رفته و دستوری برای تهذیب نفس از او بگیرد لذا با این نیت به در خانه کاشف رفت. وقتی شیخ مرتضی به در خانه کاشف رسید، ظهر شده و هوا بسیار گرم و سوزان بود. خدمتکار منزل کاشف که از حضور شیخ مرنضی مطلع شده بود به درون...
حمام کرناسیون (موزه مردم شناسی دزفول)
حمام کرناسیون دزفول - موزه مردم شناسیحمام کرناسیون (موزه مردم شناسی) که به شماره ۸۴۷۷ در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسیده ، یکی از بناهای زیبای معماری دوره قاجاریه در دزفول در مرکز محله کرناسیون در شمالی ترین قسمت بافت قدیم قرار گرفته است. مرمت این بنا از سال ۸۲ آغاز شد و در سال ۱۳۸۵ به موزه مردم شناسی دزفول تبدیل گردید. در این موزه انواع آداب و رسوم و مشاغل سنتی دزفول به نمایش گذاشته شده است. همچنین...
اندیشمندان دزفول – قسمت اول: شیخ مرتضی انصاری دزفولی
یکی از شاگردان شیخ مرتضی نقل می کند: پس از گذراندن دروس ابتدایی حوزه، برای تکمیل تحصیلات به مجالس درس شیخ مرتضی در نجف اشرف رفتم. در ابتدا از مطالبی که او تدریس می کرد چیزی نمی فهمیدم و از این موضوع بسیار ناراحت شدم. به حرم حضرت علی(ع) رفتم و دعای توسل خواندم. شبی در خواب، خدمت آن بزرگوار رسیدم وآن حضرت "بسم الله الرحمن الرحیم" در گوش من قرائت فرمودند. صبح وقتی در کلاس حاضر شدم درس را...
مسجد جامع دزفول نماد عظمت معماری ایرانی
مسجد جامع دزفول نماد عظمت و شکوه معماری ایرانی و اسلامی مسجد جامع در گذر زمان از ابتدای احداث همواره در کانون توجهات بوده و به دلیل اهمیتی که داشته در دوره های مختلف بازسازی و مرمت شده است. از روی سنگ نوشته هایی که در مسجد موجود است آخرین مرمت های این مسجد در دوره های صفویه و قاجاریه بوده، از جمله بر روی یکی از سنگ ها، تاریخ تعمیر ، مقارن با پادشاهی شاه سلطان حسین صفوی است و...
فهرست جاهای دیدنی دزفول
مسجد جامع دزفول : اوایل دوره اسلامی و در «قرن هفتم مرمت » شد مسجد لبخندق کاروانسرای افضل و قندی : دوره صفویه آسیاب‌های آبی دزفول: حدود ۱۵۰۰ سال پیش تپه‌های باستانی منطقه زلقی چغامیش: ۳۴ قرن پیش از میلاد مسیح تپه باستانی سنجر پل قدیم (دزفول) یا پل رومی : دوره ساسانیان در حدود ۱۷۵۰ سال پیش بازار قدیم حمام کرناسیون : حدود۱۵۰ سال پیش حمام میان دره : ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال پیش حمام وزیر : اواخر صفویه (حدود ۳۰۰ سال پیش) پله بَچیلون: پله‌ای قدیمی که محله سبزقبای...
جاذبه های گردشگری دزفول (پیربانگ گو)
بقعه عارف شیخ ابراهیم معروف به پیر بانگ گو در منطقه شهیون و به فاصله هوایی ۴۰ کیلومتری و جاده ای ۵۵کیلومتری از شهر در شمال شهرستان دزفول و بعد از روستای حسن آقا در دامنه کوه سگریون واقع شده است. صاحب بقعه یکی از بزرگان و افراد صالح منطقه بوده (امام زاده نبوده است) اما با توجه به اینکه موذن بوده به ایشان پیر بانگ گو (اذان گو) و یا در اصطلاح محلی ” پیر بُنگو” گفته می شود و...
حزقیل نبی (باباحزقیل)
حزقيل يا حزقيال يا حزقل به زبان عبري به معني قوت خداست. حزقيل فرزند بوزي كاهن بود كه در يهوديه متولد گرديد در سال 598 قبل از ميلاد بخت النصر او را به اسيري گرفت و در زمين هاي كلدانيان ساكن كرد او به مدت 22 سال يعني از سال 595 تا 573 قبل از ميلاد پيغبري كرد ؛ كتاب هاي فارسنامه ابن بلخي و كتاب ايران باستان و تاريخ گزيده ؛ بر خلاف تصور محل دفن او را در...
فلسفه بوجود آمدن بعضی از رسم های محرم
باز محرم آمد و شور حسینی در دل مردم جواته گرفت و مردم در تدارک آداب و روسومی در این ایام می باشند که سالهای زیادی است که با آن زتدگی می کتتد و با شور و علاقه وافر به آن می پردازند بنده بر خود لازم دیدم که جهت آگاهی مردم از فلسفه بوجود آمدن بعضی از این آداب و رسوم اطلاعاتی در اختیار این عزیزان قرار دهم باشد که مورد رضای خدای متعال و سرور و سالار شهیدان...
آشنایی با محله تخ سلطون (تخت سلطان)
نام این محل که کمی پائین تر از بقعه رودبند و در کنار آب دز ؛ روبروی تفرجگاه معروف ((دووه)) و مقابل دیواره بلند و برافراشته رعنا قرار دارد ؛ برگرفته از نام سید سلطانعلی سیاهپوش (روبند) است. زمانیکه در اواخر قرن هفتم ؛ سید سلطانعلی به دزفول آمد ؛ در این محل که به صورت زمینی صاف و مسطح و تخت بود؛ سکنی گزید و بیشتر اوقات روزانه خود را در آنجا سپری می کرد ؛ اطلاق کلمه تخت هم...
رود دز شریان فیروزه فام حیات
یکی از مواهب و نعمت های بزرگی که خداوند ؛ ارزانی مردم دین پرور دزفول داشته است وجود رودخانه برکت افزای دز است ؛ موهبتی عظیم و بی نقصان که هزاران سال است ؛ شریان حیات و نبض اقتصاد این خطه زرخیز را در دست دارد و سخاوتمندانه به آن زندگی و پویش بخشیده و جدای از ایجاد شرایط زیست محیطی فاخر و ممتاز ؛ منطقه را به قطب کشاورزی مهم و دیرپائی مبدل ساخته است. از نام ؛ این لاجوردینه...
آشنایی با محله خیمه کشون
محله خیمه کشون ؛ از محله های اطراف پل باستانی ؛ در محل فعلی کوچه و کوی آیت الله نبوی قرار داشته که نام فعلی این محل ؛کوچه کاروان است . چون در سالهای گذشته که وسائل پخت و پز فعلی از قبیل گاز و برق و غیره نبود و دیگ و طبخ مردم به وسیله هیزم و بعضا" هم با پهین خشک شده گاو و گاومیش و الاغ؛ انجام می شد؛ عده ای از مردم ار راه جمع آوری و...
آشنایی با مقبره بی بی گزیده خاتون (بیب بزیله )
مقبره بی بی گزیده خاتون؛ درست روبروی بقعه سیدسلطانعلی رودبند است که به زبان دزفولی بیب گزیده و برخی از قدیمی ترها به وی؛ بیب بزیله (بی بی بزغاله) می گویند .(البته از باب تحریف و نه از بابت تخفیف و استهزا). بی بی گزیده خاتون؛ دختر سید سلطانعلی رودبند سیاهپوش است و به نحوی که در کتاب مجمع الابرار و تذکره الاخیار سید عبداله داعی و همچنین دیار شهریاران دکتر احمد اقتداری آمده است؛ هر کس را اولاد نشود و...
آشنایی با محله چولیون دزفول
چول ؛ کلمه ای ترکی و به معنی صحرا و بیابان است ؛ فرهنگ جهانگیری ؛ چول را به جای خالی از آدم معنی کرده است . در برهان قاطع ؛ چول را به بیابان ریگزار و جائی که آدم در آنجا نباشد نوشته است ؛ در فرهنگ معین ؛معنی چول را بیابان خالی از سکنه نوشته اند . چولیون یکی از محله های معروف دزفول است که در محدوده حیدرخانه و بین محله مرشدبکون ؛ یزدیون ؛ پیرنظر و سیاه...
آشنایی با بقعه متبرکه آقا روبند (امامزاده رودبند)
چرا به سید سلطانعلی سیاهپوش رودبند می گویند؟ سید سلطانعلی سیاهپوش ؛ یا خواجه علی صفوی ؛ نوه شیخ صفی الدین اردبیلی ؛ از اهالی بخش کورائیم اردبیل است که نسبت وی با بیست و دو واسطه به امام موسی بن جعفر علیه السلام می رسد. ایشان یکی از زهاد و عرفای عصر تیموری است که پس از مدتی سکونت در دارالارشاد اردبیل و کسب فضایل دینی و معنوی ؛به منظور تشرف به آستان متبرک امامین جوادین ؛ حضرت امام موسی الکاظم...
آشنایی با محله پلابچیلون دزفول
در زبان دزفولی به مرغ چند روزه (( بچیله )) می گویند و به مرغ یکی دو ماهه (( بارنه )) می گویند لذا پلا بچیلون به معنی پله های مرغکان کوچک دانه چین است . محل پلا بچیلون در محدوده بین بندار خراطون و بندار کرناسیون حوالی منازل آقایان پزشکی ؛ عادلیان و طیب زاده که از معاریف محترم آن منطقه اند ؛ قرار دارد و شامل حدود هفتاد پله کوتاه آجری و عریض است ؛ این پله ها مشرف...
آیا به دزفولی بودن خود افتخار می کنید؟( قسمت آخر )
گزیده ای از سخنان دکتر سنگری : مروری بر تاریخ آیا می دانید بعد از طوفان نوح یکی از شهرهایی که از خاک سر برآورد و یکی از تمدن های بزرگ تاریخ در آن شکل گرفت ، محلی بود به نام اَوان ، اَوان شهری بود که بعد از طوفان نوح از خاک سر برآورد و بخشی از همراهان حضرت نوح در آن شهر مستقر شدند و آغاز یک تمدن بزرگ را شکل دادند که از منطقه ای به نام " آوانتاش...
آیا به دزفولی بودن خود افتخار می کنید؟(۲)
یاهو گزیده ای از سخنان دکتر سنگری : ایشان باقرائت آیات 57 و 58 سوره اعراف ( که توصیه می کنم حتما آنها رابخوانید) وارد بحث شدند . در این دو آیه خداوند در مورد بلد طیب و بلد خبیث سخن می گوید. و ایشان تفاوت این دو بلد را با لحنی بسیار زیبا بیان نمودند و فرمودند : وقتی خداوند از بلد طیب سخن می گوید می فرماید : " والبلدالطیب یخرج نباته باذن ربه" (اعراف 58 ) سرزمین های پاک گیاهان خویش را...
آشنایی با محله های دزفول ( باقلیون و بوروت کووون)
باقلیون : محله باقلیون ؛ کوچه ای است در امتداد غربی خیابان شهید محمد منتظری فعلی ؛ بین مثلث و پل قدیم در سمت راست به موازات کوچه کاروان و از قدیم الایام بیشتر آن محل کشاورز بوده اند که محصول غالب آنان کشت باقلا بود به این جهت به آن کوچه و اهالی آن کوچه ؛ باقلیون می گفته اند . امتداد شمالی این کوچه در محدوده نخل معروف کلبی خان است . بوروت کووون ( باروت کوبان ) : محله بوروت...
قله (قلعه) اولین و قدیمی ترین محله دزفول
آیا هیچوت از خود پرسده اید ؛ اولین محله ای که در دزفول به وجود آمد و تشکیل موجودیت داد ؛ کدام محله بود و کی به وجود آمد؟ هیجده قرن پیش ؛ یعنی در سال 260 میلادی ؛ شاپور اول پادشاه ساسانی ؛ پس از غلبه بر والرین ؛ امپراطور روم و به اسارت گرفتن ده هزار اسیر رومی ؛ این اسیران را به دزفول آورد که توسط آنان پل باستانی کنونی را بر روی رودخانه دز بسازد ؛ لازمه...
آیا به دزفولی بودن خود افتخار می کنید ؟ (قسمت اول)
یاهو ماه خرداد ، ماهی است که اتفاقات بسیار بزرگی در آن رخ داده است و در کنار این همه رویدادهای تاریخی ، این ماه برای من که در اولین روز آن متولد شده ام چیز دیگری است . می خواهم در مورد 4 خرداد سخن بگویم . با اینکه اصلا مناسبتی با این ماه ها و روزها ندارد . همانطور که می دانید چهارم خرداد در تقویم به نام روز مقاومت و دزفول ثبت شده است ، پس اگر در هر ساعت ،...
آشنایی با بقعه بوالعلاء
بقعه بوالعلا یا ابوالعلاء در محدوده صحرابدر خاوری ؛ در خیابان کلاله سابق و انقلاب فعلی ؛ جنب بهداشت و روبروی اداره آموزش و پرورش قرار دارد . به حسب آنچه مرحوم سید عبدالله داعی ؛ در کتاب مجمع البرار و تذکره الاخبار نوشته است ؛ سید محمد ابوالعلاء که مردی بلند قامت بوده ؛ سوار بر شتر درشت اندامی ؛ در حال عبور از بازار دزفول به طرف محله مسجد بوده است پیرمرد سقائی نیز؛ هم مسیر با او ؛...
آشنایی با جاذبه های گردشگری و تفرجگاهی دزفول
بدون تردید منطقه دزفول به سبب وضعیت خاص طبیعی و موقعیت ممتاز جغرافیائی و قرار داشتن در کوهپایه ها و دامنه سرسبز کوهها و چشمه ساران و برخورداری از موهبت های خدادادی از قبیل رودخانه زیبای دز و کناره های دل انگیز آن و سایر عوامل ؛ یکی از قطب های مهم گردشگری و سیاحتی استان خوزستان و بلکه ایران به شمارمی آید. وجود سدهای عظیم و همچنین ابنیه تاریخی و باستانی و مذهبی ؛ بقاع ؛باغها و پارکهای عدیده و...
آشنایی با بقعه های متبرک اجاق و امام رضا دیمی دزفول
اجاق : اجاق که به اجاق مرتضی علی معروف است ؛ بقعه ای است که در محدوده جنوبی شهر دزفول و در کنار جاده ای که به قریه صفی آباد و تاسیسات سازمان آب و برق ؛ منتهی می شود ؛ قرار دارد ؛ کانال اصلی آب ؛ که جاده اش به قریه بندبال منتهی می گردد از کنار این بقعه می گذرد؛ در این بقعه کسی مدفون نیست و در بین مردم شایع است که احیانا" حضرت علی بن ابن...
آشنایی با دو محله می دره ( میان دره ) و محله مرشدبکون
می دره ( میان دره ) محله می دره یکی از محله های صحرا بدر غربی است و همین طور که از وضع ظاهر و فیزیکی محل پیداست ؛ حد فاصل بین فلکه امام خمینی فعلی تا میدان مثلث ؛ در خابان امام خمینی ؛ دره ای وجود داشته است به نام دری حجمه ونون که ابتدای آن از نزدیکی دروازه جلدوزون ( فلکه فعلی ) شروع شده است و این دره آب های محله مسجد و محله قلعه را به...
باورهای ناباورانه دزفول ۲
بنا به اعتقاد مردم بمبرو ترو موجودی بود از جنیان که با توجه به قدرت شکل پذیری متفاوت،خودش را به صورت آدمهای جورواجورو به شکل یکی از دوستان یا همسایگاه ویا همکاران شخص درمی آوردو موقع شب ویا نزدیک صبح،به در خانه ی او می رفت و با طرح عنوان و بهانه ای او را باخود قلمدوش مینمودو به راه می افتاد و یواش یواش بلند وبلندتر میشد.یکی از اشخاصی که گرفتار این موجود شده:شخص زراعتکاری از اهالی کرناسیان بنام...
آشنایی با محلات اطاق شیخون و اوریتون
اطاق شیخون : اطاق شیخون ؛ یا شیخون جابر ؛ محلی است واقع در محدوده سر میدان بزرگ و امتداد آن تا محله ساکیان که حدودا" پشت بقعه متبرکه سبزقبا و غرب مسجد لب خندق است ؛ قرار گرفته است و به علت وجود مدرسه علمیه و حجره درس شیوخ محترم انصاری که از اعقاب جابربن عبدالله انصاری هستند و هم چنین وجود منازل و اسکان تعدادی از حضرات خاندان انصاری از جمله آیت الله حاج شیخ علی آقای سبط شیخ...
آشنایی با محله های آخوردون و احمد کور دزفول
محله آخوردون : محله آخوردون ؛ در محدوده شمال غربی دزفول ؛ بالاتر از سکو و بقعه پیر عباس ؛ بین تکیه معروف آرحمان و پیرعباس ؛ تقریبا" طلایه و حد واسط بین سیاهپوشان و محله کرناسیان قرار دارد ؛ که شامل محوطه ای است که محل اولیه سکونت اهالی آ خورده بوده است ؛ علت نام گذاری این طایفه و این محل ؛ به این اسم حسب اظهار مطلعین ؛ گویا ریزی جثه و اندام اهالی این طایفه است که...
بقعه بابا رکن الدین ولی معروف به شاه رکن الدین دزفولی
در محله صحرابدر مشرقی دزفول پشت میدان امام بقعه شاه رکن الدین واقع گردیده است. دارای گنبد زیبای نیلگون به شکل مخروطی است و در بالای درب جنوبی آن پلکان، خواجه نشین و طاق نمایی وجود دارد که بر بالای آن دو گلدسته بنا گردیده است. لازم به ذکر است که ساختمان گلدسته‌ها مربوط به دوره قاجاریه و بنای بقعه و گنبد مربوط به دوره تیموریان در زمان سلطنت شاهرخ میرزا فرزند امیر تیمور بوده است. شاه رکن الدین با...