موقعيت و تاريخچه
روستاي شيوند از توابع بخش دهدز شهرستان ايذه، با مختصات جغرافيايي 50 درجه و 12 دقيقه طول شرقي و 31 درجهو 37 دقيقه عرض شمالي، در 40 کيلومتري جنوب غربي دهدز قرار دارد.
ارتفاع شيوند از سطح دريا 1000 متر است و آب و هواي معتدل و کوهستاني دارد.
در روستاي شيوند کاروانسرايي قديمي از دورة صفوي بر جاي مانده است که نشانگر قدمت طولاني روستاست. آثار قلعه مخروبه متعلق به هزاره‌هاي سوم و چهارم قبل از ميلاد نيز در اطراف اين روستا وجود دارد.
مردم روستاي شيوند با گويش لُري بختياري سخن مي‌گويند. آن‌ها، مسلمان و پيرو مذهب شيعه جعفري هستند.
الگوي معيشت و سکونت
براساس نتايج سرشماري سال 1375، روستاي شيوند 412 نفر جمعيت داشته است که در سال 1385، جمعيت اين روستا 2000 نفر گزارش شده است. گروهي از مردم روستا، در فصل ميوه‌چيني از روستا خارج مي‌شوند و چند ماهي را در باغ‌هاي خود زندگي مي‌کنند.
اقتصاد روستاي شيوند بر پاية فعاليت‌هاي زراعي، باغداري، دامداري و پرورش زنبور عسل استوار شده است. تعدادي از مردم نيز، در بخش خدمات و صنايع دستي فعاليت دارند. از محصولات زراعي اين روستا، مي‌توان به گندم، جو، ماش و برنج اشاره کرد.
دامداري به سبک سنتي از مشاغل ديرينة روستا به حساب مي‌آيد و انواع فرآورده‌هاي دامي از قبيل گوشت و انواع لبنيات در روستا توليد مي‌شود. سردرختي‌هايي از قبيل انار، انگور، انجير و گردو محصولات باغي روستا به شمار مي‌آيند. روستاي کوهپايه‌اي شوند بافت مسکوني متمرکز دارد. واحدهاي مسکوني براي استفاده بيشتر از نور و حرارت در جهت شمالي – جنوبي و معمولاً در يک طبقه ساخته شده‌اند.
مصالح اصلي به کار رفته در واحدهاي مسکوني مصالح بومي مانند سنگ، گل، چوب و آجر مي‌باشد. در اين روستا، معمولاً دو برادر با خانواده‌هايشان در يک منزل سکونت مي‌کنند.
جاذبه‌هاي گردشگري
روستاي شيوند به دليل استقرار در پاي کوه و موقعيت اقليمي خاص، جاذبه‌هاي متعدد طبيعي و چشم‌اندازهاي زيبايي دارد.
هر ساله گردشگران و کوهنوردان بسياري از داخل و خارج ايران به اين روستا سفر مي‌کنند.
ارتفاعات اطراف روستاي شيوند با پوشش گياهي غني، چشم‌انداز جنگل‌هاي بلوط و چشمه سارهاي متعدد، از جمله کوه‌هاي مورد علاقه کوهنوردان محسوب مي‌شود.
آبشار شيوند چشم‌اندازي بسيار زيبا دارد که در کنار طبيعت کوهستاني و در جوار درياچة پشت سد کارون، تفرجگاه زيبا و چند منظوره‌اي را ايجاد نموده است. گردشگران بسياري در ايام مختلف سال از اين آبشار ديدن مي‌کنند.
در مجاورت روستا، درياچة زيباي سد کارون مکاني مناسب جهت ورزش‌هاي آبي و ماهيگيري است. راه اصلي دسترسي به روستا نيز، از طريق درياچه سد و به وسيله قايق امکان‌پذير است.
کاروانسراهاي عباي و امام‌زاده روستا نيز از جمله آثار تاريخي و مذهبي آن محسوب مي‌شوند.
موسيقي محلي روستاي شيوند همان موسيقي رايج در منطقه بختياري است که همراه با سازهاي دهل و سرنا اجرا مي‌شود. انواع آوازهاي محلي و لالاي‌ها نيز در اين نوع موسيقي نواخته مي‌شود. هجراني و بارالها، دو مقام اصيل بختياري است که توسط نوازندگان محلي خوانده مي‌شود.
در اين روستا انواع بازي‌ها و ورزش‌هاي محلي رواج دارد. از جمله اين ورزش‌ها و بازي‌ها مي‌توان به بازي الاختو، کلاه‌وران، گوبازي، چولکي، چوب بازي، تل تل، نجاتي و کل‌کل برد اشاره کرد.
برگزاري مراسم اعياد ملي و مذهبي در ميان مردم روستاي شيوند، اهميتي والا دارد. مراسم عروسي سنتي با آيين‌ها و رسوم خاص و همراه با رقص‌ها و ترانه‌هاي محلي برگزار مي‌شود. مراسم عزاداري ماه محرم نيز در روزهاي تاسوعا و عاشورا برگزار مي‌شود. از جمله مراسم ويژه اين روستا، سلام به گياه مورد است که در عيد نوروز و به نشانه سرسبزي و سرزندگي توسط مردم روستا صورت مي‌گيرد.
پوشاک مردم روستا، لباس محلي لُري بختياري است. مردان روستا از کلاهي سياه و نمدين، شلوار چيت سياه و گشاد و پاپوشي از نوع گيوه و چوخا استفاده مي‌کنند.
لباس زنان شامل شلوار گشاد، دامن چاک‌دار، نوعي جليقه و چادر بلندي است که در زير گلو سنجاق مي‌شود. لباس دختران جوان روستا از پارچه‌هاي روشن با رنگ‌هاي شاد تهيه مي‌شود و زنان ميانسال، معمولاً از رنگ‌هاي سورمه‌اي و آبي تيره استفاده مي‌کنند.
جاجيم، نمد، شال گردن، خورجين، گليم و فرش‌هاي دستباف، رايج‌ترين صنايع دستي روستاي شيوند هستند.
سوغاتي‌هاي روستا ترکيبي از صنايع دستي، محصولات باغي و فرآورده‌هاي لبني است. مهم‌ترين اين سوغاتي‌ها عبارتند از: عسل کوهي، پنير، کره، روغن محلي، نان شکري و نان محلي.
در روستاي شيوند طبخ انواع غذاهاي محلي رايج است. آبگوشت محلي و کباب بره از مشهورترين اين غذاهاست.
دسترسي: روستاي شيوند از طريق شهرهاي دهدز و ايذه قابل دسترسي مي‌باشد و جاده‌هاي منتهي به اين روستا، از شهرهاي مذکور مناسب است.