چرا باجو از فدراسیون فوتبال ایتالیا رفت؟

ناکامی یک قـهرمان

روبرتو باجو که قرار بود به تیم ملی ایتالیا کمک کند تا ناکامی در جام جهانی ۲۰۱۰ را پشت سر بگذارد چند روز پیش از سمت خود استعفا داد تا شوکی بزرگ به فوتبال این کشور وارد شود.
اما چرا اسطوره فوتبال ایتالیا در چنین مقطع حساسی تصمیم به کناره گیری گرفت.
باجو آمده بود تا تغییراتی اساسی در سطح جوانان ایجاد کند و برنامه‌هایی که ارائه داده بود همه در همین راستا بود. او در ماه آگوست ۲۰۱۰ و بعد از بازگشت لاجوردی پوشان ایتالیا از تورنمنت آفریقای جنوبی به کار گماشته شد. به اعتقاد فدراسیون فوتبال ایتالیا باجو می‌توانست به پرورش استعداد‌های جوان کمک کند اما حالا‌، تنها دو سال بعد از آغاز پروژه‌ای که هیچ‌گاه آنطور که باید و شاید عملی نشد، باجو از کار کنار کشید.
وقتی برای نخستین بار به‌عنوان مدیر فنی پشت میز نشست، فدراسیون فوتبال ایتالیا در وبسایت رسمی‌اش نوشت: «هدف بازسازی سیستم جوانان در این برهه زمانی سخت برای فوتبال ایتالیاست؛ با همکاری نزدیک بین فدراسیون و باشگاه‌ها به منظور آموزش جوانان.» و باجو، به اعتقاد آنها بهترین گزینه برای رسیدن به این هدف بود. با این حال، از همان ابتدا تاکید کردند فتح این قله به دست یک نفر عملی نیست. فدراسیون جیانی ریورا را در نقش رییس بخش جوانان به کار گماشت و آریگو ساچی هم سمت مشاوره‌ای تیم‌های جوانان ایتالیا را به عهده گرفت. بنا بر این بود که این سه نفر در کنار هم به پیشرفت جوانان کمک کنند.
اما از همان گام‌های آغازین برنامه‌ها آن طور که انتظار می‌رفت پیش نرفت. در بهار ۲۰۱۱، باجو ایده‌ای را مطرح کرد که مبنی بر آنالیز پیشرفت جوانان با بررسی بیش از شصت هزار مسابقه بود؛ طرحی که هفت میلیون یورو هزینه در برداشت اما رنزو اولیویری، رییس اتحادیه مربیان ایتالیایی ایده او را رد کرد چراکه در واقع دخالت در کار ریورا و بخش جوانان بود.
او طرح را مجددا بررسی کرد و پروژه‌ای تحت عنوان «بازسازی آینده» ارائه کرد که جزییات طرحش برای پیشرفت بازیکنان جوان ایتالیا بود. باجو طرح خود را در دسامبر ۲۰۱۱ ارائه کرد اما آنچه شنید این بود که «در مجمع و گردهمایی بعدی ایده‌های او به بحث گذاشته خواهد شد.» ولی مشکل اینجا بود که خروجی این جلسه و جلسات بعدی، پسند و دلخواه باجو نبود. به همین خاطر بود که چهارشنبه گذشته باجو مدعی شد فدراسیون اصلا قصد نداشت با پروژه پیشنهادی من پیش برود.
این نخستین بار نبود که باجو نارضایتی خود از روند کار را علنی می‌کرد. اکتبر سال گذشته در اعتراض به عملکرد فدراسیون گفت: «۱۰ ماه گذشت و من هنوز منتظر یک جواب هستم. نمی‌توانم بگویم از این موضوع ناراحت نشدم. بودجه‌ها اختصاص یافته اما تمام آنچه اتفاق افتاده چند حرکت ابتدایی در منطقه توسکانی (مرکز ایتالیا)‌است. تنها باشگاه‌هایی چون پیزا و پونتدرا آن را اجرا کرده‌اند و دیگر هیچ.»
اما بودجه هنوز یک مساله اصلی است؛ باجو در این باره می‌گوید: «رییس جان کارلو آبته، بودجه لازم را به پروژه من اختصاص داد؛ ۱۰ میلیون یورو اما هنوز هیچ پولی به دست ما نرسیده است.»
در این میان تنها یک دلیل برای نرسیدن پول‌ها وجود داشت. فدراسیون از مسیر و روند پروژه مطمئن نبود. زمزمه‌هایی به گوش می‌رسید که باجو ترجیح می‌دهد بیشتر با بازیکنان تعامل داشته باشد تا با مربیان- که یک بار دیگر دخالت در کار ریورا بود- در واقع فدراسیون می‌خواست باجو روی تعامل با مربیان تمرکز کند. این اختلاف نظری بود که آبته هفته گذشته بر آن تاکید کرد.
آبته در این باره گفت: «از همان روز نخست سوءتفاهمی شکل گرفت. باجو تصور می‌کرد وظیفه او کشف استعداد‌ها و بازیکنان آینده دار است ولی ساچی، من و آلبرتینی برای او توضیح دادیم این وظیفه بر عهده باشگاه ها است. وظیفه او تعامل با مربیان و آموزش آنها بود؛ تعریف قوانین و اصول به مربیان تا آنها هم این اصول را به بازیکنان جوان انتقال دهند.»
این برای باجو تا حدودی ناخوشایند بود. او پروژه‌ای برای تغییر و تحول در مربیگری به فدراسیون ارائه کرد. این همان برنامه‌ای بود که فدراسیون می‌خواست و در دسامبر ۲۰۱۱ هم در وب‌سایت خود و هم در بیانیه بودجه پایان سال، با عنوان «بازنگری دوره‌های آموزشی مربیان» آن را مطرح کرد.
اما چند ماه قبل‌تر در ۲۰۱۱، در روزهایی که پروژه هنوز در مرحله پیش نویس بود، او از طرحی صحبت کرد تحت عنوان «بازسازی ساختار فوتبال ایتالیا» که شامل تغییر و تحول متدهای مربیان برای آموزش به بازیکنان جوان می‌شد.
سال گذشته او در مصاحبه‌ای موضوع را بازهم روشن‌تر کرد: «ایده پایه و اساسی، آموزش مربیان است. باریکنان جوان به مربیانی نیاز دارند که آموزش مناسب دیده باشند.»
اما ناخشنودی او از این طرح موضوع دیگری است. تمایل او به کار کردن با بازیکنان زمانی آشکار شد که خبر آنالیز کردن مسابقات او علنی شد. شاید موضوع اصلا این بود که ماموریتی به او محول شده بود که آمادگی کاملی برایش نداشت. ولی شاید آباته به خلاصه ترین شکل، انگیزه او را برای کناره گیری مطرح کرده است: «فکر می‌کنم باجو در این پست احساس خوبی نداشت.»+